Pardus Nedir?
Pardus TUBİTAK'a bağlı ULAKBİM tarafından oluşturulmuş Linux tabanlı bir işletim sistemidir. Aklınıza Lİnux nedir? sorusu gelmiştir sanırım, Linux kısaca bir işletim sistemi çekirdeğidir. Bu işletim sistemi çekirdeğini kullanan tüm işletim sistemleri bu sayede ortak programları kullanabilir ve yazılımcılar Linux tabanlı işletim sistemlerinde ortak program geliştirebilir. Belli bir grup veya şirketin bunu yapmasından ziyade Linux için program geliştirmek isteyen herkes program geliştirilmesine ve Linux tabanlı işletim sistemlerinin geliştirilmesine katkıda bulunabilir. Bu da sistem açıklarının kapatılmasında, büyük bir program havuzunun oluşmasında ve yazılımcıların tecrübe kazanıp birbirlerine sorunlarında yardım etmesinde önemli bir fayda sağlamaktadır.
Neden sıfırdan işletim sistemi üretmedik ki diyenler için eğer ki Pardus sıfırdan oluşturulmuş bir işletim sistemi olsaydı her program belirli kişiler tarafından yazılmak zorunda kalır, sistem sorunlarının çözülmesi işin içinden çıkılmaz bir hal alır ve sistem açıkları artardı. Aynı zamanda program havuzu çok dar olur ve yaşadığınız sorunların çözümüne ulaşmanız çok uzun bir zaman alabilirdi ayrıca bu işletim sistemini oluşturmak yüksek maliyetli olacağından bu işletim sistemini ücretli kullanmak zorunda kalırdık. Bu da Windows ve Mac gibi işletim sistemlerinin yanında Pardus'u tercih edilmez hale getirirdi.
Ayrıca unutulmamalıdır ki günümüzde popüler olup da sıfırdan üretilen bir işletim sistemi neredeyse hiç yoktur. Örneğin çok yakından tanıdığımız Windows, MS-DOS'u QDOS'un (Tim Patterson adında birinin yazdığı ve Microsoft tarafından satın alınan bir işletim sistemi) üzerine inşa ederek oluşturmuştur.
Neden Pardus?
Neden Pardus kullanmamız gerektiğini daha iyi anlayabilmek için Windows'un artı ve eksikleri ile Pardus'un artı ve eksilerine bakalım.
Windows'un artıları:
-Windows sık kullanılan bir işletim sistemi olduğu için program ve oyunların bir çoğu da Windows için tasarlanmaktadır.
-Windows'un kullanımı genellikle kolaydır ve Pardus'ta (ve diğer Linux tabanlı işletim sistemlerinde bulunan) satır komutlarını bilmenize gerek yoktur. Ayrıca bir sorun yaşadığınızda muhtemelen bu sorunun çözümünü internetten kısa bir aramayla bulabilirsiniz.
Windows'un eksileri:
-Windows ücretlidir. Bir çok programı da ücretlidir ve gerçekten pahalıdır. Bireysel kullanım da bir şekilde crackler ve korsan yollarla bu sorun aşılsa da kurumlar için büyük bir yük oluşturmaktadır.
-Windows'ta driverları tek tek bularak yüklemeniz gerekir veya bunun için bir program aramalısınız. Windows'u yükledikten sonra programları internetten arayarak zaman kaybedersiniz ve indirdiğiniz siteler genellikle virüslüdür.
-Windows sık kullanılan bir işletim sistemi olduğundan virüslerin çok büyük bir çoğunluğu Windows için yazılmıştır. Ayrıca açık kaynaklı olmadığı için sistem, bir çok sistem açığı barındırmaktadır. Bu nedenle sık güncelleme yapmanız ve anti-virüs programı kurmanız gerekir. Bu da bilgisayarınızın yavaşlamasına neden olacaktır.
-Windows'ta kayıt defteri ve çerezler zamanla birikerek sistemi yavaşlatır. Bundan kurtulmak için ya bunları temizlemeniz gerekir ya da bunun için bir program bulmalısınız.
Pardus'un artıları:
-Öncelikle milli ve yerli işletim sistemimizdir.
-Pardus ücretsizdir. Bir usb yardımıyla internetten indirerek kurabilirsiniz. Programların büyük bir çoğunluğu da ücretsizdir.
-Pardus güvenli bir işletim sistemidir ve virüs bulaşması çok düşük bir olasılıktır. Anti-virüs programına veya sık güncelleştirme yapmanıza gerek yoktur.
-Pardus zaman geçtikçe sistemi yavaşlatmaz. Bu nedenle hard diski doldurmadıkça format atmanıza gerek yoktur.
-Pardus'ta driver'ları tek tek kurmanıza gerek yoktur. İnternetiniz varsa driverları kendi yükleyecektir.
-Pardus'ta programları indirmek için sitelerde dolaşmanıza gerek yoktur. Pardus'un kendi deposundan veya Pardus Mağazası programıyla sık kullanılan uygulamaları indirebilirsiniz.
-Pardus açık kaynaklı bir işletim sistemi olduğundan ücretli olan bir çok programın ücretsiz alternatiflerine ufak bir araştırmayla ulaşabilirsiniz.
Pardus'un eksikleri:
-Sık kullanılan bir işletim sistemi olmadığından oyun yapımcıları Pardus'a uygun oyun çıkartmadıkları için bir çok oyunu sisteminizde çalıştıramayabilirsiniz(Wine uygulamasıyla küçük-orta boyutlu oyunların büyük bir kısmını oynayabilirsiniz ancak büyük boyutlu oyunlarda sıkıntı yaşarsınız).
-Pardus daha önce kullanmadığınız bir işletim sistemiyse satır komutları size biraz korkutucu görünebilir. Ayrıca sistemde yaşadığınız sorunların bir çoğu Pardus forumunda açıklanmış ve çözümlenmiş sorunlar olsa da ulaşmanız için Windows'a göre daha çok araştırmanız ve bilgi sahibi olmanız gerektiği de bir gerçektir.
Pardus'u nasıl yüklerim?
Pardus'u, pardus'un resmi websitesinden yükleyerek bir usb ya da dvd'ye yazdırarak yükleyebilirsiniz.
Güncel sürümü:
Pardus 17.3 XFCE
Pardus 17.3 DDE
İkisinden birini tercih edebilirsiniz. Aralarındaki fark masaüstünün görünüm temasıdır. Ben XFCE'yi daha çok seviyorum size de tavsiye ederim.
Not: Güncel sürüm 64 bit'lik işlemci desteği olan bilgisayarlarda çalışmaktadır. İşlemcinizin 64 bit desteği olup olmadığını öğrenmek istiyorsanız
https://www.programlar.com/egitim/islemcinin-64-bit-destegi-var-mi-nasil-anlasilir.6w.o.1.html
adresindeki talimatlarla öğrenebilirsiniz.
Eğer işlemciniz 64 bit destekli değilse aşağıdaki linkten Pardus 2013 indirmeniz gerekir.
KDE ve GNOME farkı masaüstünün görünümüdür. Ben GNOME masaüstünü tercih ediyorum size de öneririm.
Pardus'u USB ile nasıl yüklerim?
4 GB'dan fazla alana sahip bir USB'ye ihtiyacınız olacaktır. Yukarıdaki linklerden birinden istediğiniz Pardus'u yükledikten sonra aşağıdaki linke tıklayarak:
Pardus image writer'ı zip halinde indirdikten sonra istediğiniz bir alana çıkartıp uygulamayı çalıştırınız.
İndirmiş olduğunuz .iso dosyasını program üzerinden seçip, usb'nizi de seçip başlat'a tıklayınız ve işlem bittikten sonra uygulamayı kapatınız.
UYARI: Aşağıdaki aşamalardan önce bilgisayarınızda yedeklemeniz gereken resim,dosya vb. şeyleri yedeklemeyi unutmayınız.
UYARI: Aşağıdaki aşamalardan önce bilgisayarınızda yedeklemeniz gereken resim,dosya vb. şeyleri yedeklemeyi unutmayınız.
Bilgisayarınızı yeniden başlattıktan sonra F12'ye basarak boot önceliği ekranından USB'nizi seçiniz(Sizde farklı bir tuş olabilir deneyerek bulmaya çalışınız). Ayrıca BIOS'tan da boot önceliğini değiştirebilirsiniz ancak pratiklik açısından F12'den direkt değiştirmek daha pratik olacaktır.
Buradan sonrası için:
Pardus 17.3'de kurulum'un devamı:
Pardus 2013'de kurulumun devamı:
(2013 kurulum videosunda 64 bit'lik işletim sistemini gösterdiği için endişelenmeyin benim verdiğim 2013 linkleri 32 bit'lik işletim sistemi adresleri olsa da kurulum aşamasında değişen bir şey yoktur)
Pardus 2013'ü günümüzde kurduğunuzda paketleri yanlış sayfadan çekecektir(çünkü depo adresi 2016 yılında değişti) bu yüzden paket(depo) sayfasını değiştirmek için aşağıdaki linkteki talimatları izleyiniz.
Not: Yazıda bahsedilen konsolu açmak için CTRL+ALT+T tuşlarına basabilirsiniz.
Doğrusunu söylemek gerekirse Pardus 17'yi kurduktan sonra sistemi biraz kurcalayarak sistemi kolayca kavrayacaksınız ancak Pardus 2013'ün depo adresini değiştirme ve güncellemesi biraz çetrefilli olacaktır. Sorun yaşadığınız bir yer olursa bana sorabilirsiniz veya http://forum.pardus.org.tr/ adresinden araştırarak bulabilirsiniz.
Yarın bayram olduğu için bugünlük yazımı kısa kesmek zorunda kaldım. Daha sonra detaylı olarak görüntülerle bu yazıyı zenginleştirebilirim...
